Jo Caudron: De lange termijn begint vandaag

Digitalisering, met AI als wervelende nieuwkomer, zal de wereld van werk in de toekomst aanzienlijk beïnvloeden. De impact is al even ingezet, zegt digitaal expert en auteur Jo Caudron. “We zien dat nu al bij de zogenaamde kenniswerkers – waaronder ook de hr-dienstverleners. Al zal het op termijn zeker ook de maakindustrie transformeren.”

Jo Caudron

AI als (deel van de) oplossing
Jo Caudron zit al meer dan dertig jaar in het digitale vak, en heeft ondertussen verschillende technologische revoluties de revue zien passeren. “De snelheid waarmee AI zich vandaag manifesteert, geeft weinig ruimte om nieuwe rollen te creëren als compensatie voor een mogelijk taken- of banenverlies. Als het ene proces zich in drie tot vijf jaar ontwikkelt en het andere tien tot vijftien jaar nodig heeft, zitten we maatschappelijk met een gat van mensen die tijdelijk dreigen tussen de mazen van het net te vallen. Dat kan leiden tot zware maatschappelijke ontwrichting. Die digitale evolutie betekent niet noodzakelijk dat er hele jobs geïmpacteerd zullen zijn, maar wel dat bepaalde taken en deeltaken mogelijk anders georganiseerd zullen worden”, nuanceert Jo. 
 

“AI biedt gigantische voordelen in tal van beroepen, want het is een uitstekende tool om informatie sneller te begrijpen en te verwerken. Maar er zijn ook zeker risico’s en uitdagingen. Een van die uitdagingen waarvan we ons zeker bewust moeten zijn in de wereld van werk, is het feit dat veel junior medewerkers, die net van de schoolbanken komen, in een onderwijstraject zaten dat niet (helemaal) aansluit bij wat ze in het professionele leven moeten kennen en kunnen. Begeleiding door seniors binnen de organisatie is dus nodig, maar die fase komt onder druk, net omdat de taken van de juniors de eerste zijn die door AI kunnen worden vervangen. Met andere woorden: we lopen het risico dat een belangrijk leerproces in een organisatie, waarbij juniors via ‘ondankbare’ taken geleidelijk aan meer inzicht krijgen, dreigt te verdwijnen.”

Sleutel naar meer efficiëntie in hr
Binnen de hr-dienstverlening ziet Jo twee dimensies waarop AI een impact kan hebben. “Enerzijds zal AI bepaalde kennistaken vervangen, dat zien we nu bijvoorbeeld al bij de aanmaak van documenten, rapporteringen en begeleiding van rekruteringstrajecten. Anderzijds zijn er de te verwachten verschuivingen bij de klanten van hr-dienstverleners: als die door een hr-transformatie moeten, zal dat impact hebben op hr-dienstverleners. Mogelijk betekent dat een krimp van activiteiten omdat klanten in crisis komen. Tegelijk biedt dat ook opportuniteiten, omdat bedrijven in die transitie moeten worden begeleid met nieuwe hr-diensten.


Het is belangrijk om in deze sector na te denken over hoe medewerkers optimaal met AI aan de slag kunnen en het op een goede manier integreren in hun werk, om die dienstverlening vervolgens nog efficiënter te maken. Verder is het cruciaal dat hr-experts hun klanten begeleiden in het begrijpen van de impact van AI op hun organisatie. Dat kan onder meer door workshops en trainingen te organiseren over hoe AI hun bedrijfsprocessen kan verbeteren. De hr-sector kan bijvoorbeeld ook helpen bij de ontwikkeling van mentorshipprogramma's die de overgang van junior naar senior ondersteunen, zodat jonge medewerkers de begeleiding krijgen die ze nodig hebben om zich verder te ontwikkelen. ”
 

Noch overschatten, noch onderschatten
Dat de digitale trein, met AI als machinist, niet te stoppen is, staat als een paal boven water, aldus Jo Caudron: “Er is geen enkele technologische evolutie geweest waar we een stokje voor hebben kunnen steken. We moeten er gewoon goed mee leren omgaan. Net zoals dat met het internet, mobiel internet en sociale media het geval was. De conclusie is telkens geweest dat het onvermijdelijk is. Men heeft vaak de neiging om de impact van innovatieve technologie op korte termijn te overschatten en er massaal op in te zetten, om dan te ontdekken dat het niet werkt zoals ze voor ogen hadden. Tegelijk hebben we ook altijd de neiging om de invloed van dit soort evoluties op de lange termijn te onderschatten, waardoor we ons ultiem toch weer laten verrassen door wat er uiteindelijk allemaal mogelijk is. 


Onze keuzes hierin, zowel politiek als in het bedrijfsleven, moeten dus goed overwogen en afgewogen worden. De impact van AI zal pas op termijn zichtbaar zijn, maar onze verplichting is om daar nu al doordacht mee bezig te zijn. Het is cruciaal dat we strategische keuzes maken die de integratie van AI in de maatschappij en de economie positief beïnvloeden, zodat we zowel de voordelen kunnen benutten als de risico's kunnen beheersen.”
 

Maatschappelijke evolutie van AI

“Er zijn nog vele grote onbekenden rond dit fenomeen”, aldus Jo Caudron. “De maatschappelijke impact hangt af van hoe we de komende tien jaar met AI omgaan. Als we slecht managen, lopen we het risico dat white-collar jobs de nieuwe blue-collar jobs worden. Dat betekent dat traditionele kantoorbanen, die ooit als veilig en prestigieus werden beschouwd, op korte termijn kunnen verdwijnen of sterk vereenvoudigd worden. Dat werkt natuurlijk een grote onzekerheid en ongelijkheid in de hand. Maar deze verschuiving kan ook sociale implicaties hebben, waardoor er bredere maatschappelijke spanningen ontstaan, vooral als mensen de gevolgen van deze veranderingen niet kunnen bijbenen. We moeten ons dus de vraag stellen waar we als maatschappij naartoe willen.”

Jo Caudron was één van de keynote sprekers op onze ITZU Innovation Day op 24 oktober 2024. Meer info over deze inspirerende dag kan je hieronder in de video’s terugvinden. 
 

play video

Blijf op de hoogte

Ontvang je graag de Itzu nieuwsbrief?

Schrijf mij in